توزيع هاي مختلف لينوكس چيست ؟ همانطور كه مي‌دانيد، سيستم‌عامل گنو/لينوكس به خودي خود يك سيستم‌عامل آزاد و رايگان است. گنو/لينوكس را هر كس مي‌تواند جمع‌آوري كرده و به نام خودش به رايگان عرضه كرده و به فروش برساند. علت چيست؟
سيستم‌عامل گنو/لينوكس از بخش‌هاي بسيار زيادي تشكيل شده كه هر بخش آن توسط عده‌اي خاص توسعه مي‌يابد كه هر يك در يك سمت جهان قرار دارند. معروف است كه مي‌گويند گنو/لينوكس مانند هواپيمايي است كه هر قسمت آن را در يك كشور ساخته‌اند. البته اين نكته نقطه قوت آن به شمار مي‌رود. در صورتي كه شما به عنوان يك كاربر بخواهيد يك گنو/لينوكس داشته باشيد، بايد تمام اين قطعات را جداگانه جمع‌آوري كرده و پس از كامپايل استفاده نماييد. درصد كمي از مردم اين امكان و توانايي را دارند. بنابراين افراد و شركت‌هايي اقدام به جمع‌آوري اين قطعات مجزا و قرار دادن آنها كنار هم كرده‌اند و علاوه بر آن براي اين مجموعه برنامه‌هاي نصب و مديريت نوشته‌اند تا كار نصب و مديريت سيستم را براي كاربران آسان كنند. به اين مجموعه‌ها كه توسط افراد و شركت‌ها گرداوري شده است، توزيع يا Distribution گنو/لينوكس مي‌گويند.
علت تنوع توزيع‌ها چيست؟
هر يك از توزيع‌هاي گنو/لينوكس داراي ويژگي‌هاي خاصي است كه آنرا از توزيع ديگر متمايز مي‌كند. مثلا ممكن است برنامه‌هاي نصب آنها با هم تفاوت داشته باشند (البته اصول نصب همه گنو/لينوكس‌ها يكسان است) و يا ابزارهاي مديريتي گرافيكي تهيه شده با هم متفاوت باشند و يا نسخه برنامه‌هايي كه با يك توزيع خاص ارائه مي‌شوند جديدتر يا قديمي‌تر باشند، محل فايل‌هاي پيكربندي آنها متفاوت باشد، و يا ممكن است توزيع‌هايي مخصوص امور خاص طراحي شده باشند.
مثلا مخصوص سرويس‌دهنده‌ها، مخصوص ايستگاههاي كاري، مخصوص كامپيوترهاي قديمي، مخصوص مديريت شبكه، مخصوص چند رسانه‌اي، مخصوص بازي و به همين ترتيب. بنابراين هر فرد يا گروه خلاقي مي‌تواند توزيع مخصوص خود را ارائه نمايد. مثلا برخي از توزيع‌ها براي نصب و پيكربندي آسان بهينه سازي شده‌اند.
توزيع‌ها به دو صورت تجاري و رايگان ارائه مي‌شوند. يعني در ازاي دريافت يا استفاده از خدمات پشتيباني برخي از آنها بايد پول پرداخت شود و برخي از آنها رايگان هستند. البته به هر حال شما در اكثر موارد قادريد تا يك توزيع گنو/لينوكس را چه رايگان و چه تجاري به تعداد نامحدود كپي و توزيع نماييد، مگر آنكه توليد كننده شما را محدود كرده باشد. اكثر توزيع‌هاي غير تجاري و برخي از توزيع‌هاي تجاري بصورت رايگان از سايت‌هاي مربوطه قابل دانلود هستند.
در صورتي كه گنو/لينوكس را ياد بگيريد، مهم نيست از چه توزيعي استفاده كنيد. چون همه آنها ذاتا شبيه هم هستند و تمام اموري كه در يك توزيع انجام مي‌دهيد، در توزيع ديگر نيز قابل انجام خواهد بود (شايد به نحوي ديگر و با اندكي تفاوت).
برخي از توزيع‌ها از ايجاد تغييرات و بهينه‌سازي‌هايي در توزيع‌هاي ديگر ايجاد شده‌اند كه آنها را توزيع‌هاي مبتني بر يك توزيع مي‌نامند. مثلا توزيع Ubuntu يك توزيع مبتني بر دبيان است. يا مثلا توزيع فارسي پارسيكس يك توزيع مبتني بر KANOTIX است.
شما هم مي‌توانيد!
بله در صورتي كه گنو/لينوكس را كاملا ياد گرفته باشيد و مقداري خلاقيت و برنامه نويسي بلد باشيد، قادر خواهيد بود تا توزيع خودتان را ايجاد كنيد. راهنماهاي بسياري در مورد ايجاد يك توزيع گنو/لينوكس منتشر شده است كه يكي از بهترين اين راهنماها، كتاب LFS يا Linux From Scratch نام دارد كه آنرا مي‌توانيد از اينجا مطالعه يا دانلود نماييد.
كدام توزيع؟
همانطوري كه در بالا اشاره كردم، هر يك از توزيع‌ها داراي ويژگي‌هاي خاص خود هستند. مثلا برنامه نصب يك توزيع بسيار راحت است و يك توزيع ديگر ممكن است از نظر پايداري و امنيت مطرح باشد و به همين ترتيب. انتخاب توزيع بستگي به شرايط زير دارد:
- سطح علمي كاربر
- مورد استفاده از گنو/لينوكس
- ويژگي‌هاي توزيع
- بازار
الف: سطح علمي كاربر:
كاربراني كه داراي آشنايي كمتري با گنو/لينوكس هستند، جذب توزيع‌هايي مي‌شوند كه داراي ابزارهاي پيكربندي گرافيكي است كه آنها را قادر مي‌سازد راحت‌تر سيستم‌شان را اداره و نصب نمايند. همچنين داراي نرم‌افزارهاي جديدي باشد كه به آنها حداكثر قابليت‌ها را ارائه نمايد.
از توزيع‌هايي كه براي كاربران تازه كار مناسب‌تر هستند، مي‌توان اوبونتو (Ubuntu)، زوزه (SuSE)، فدورا (Fedora)، مندريوا (Mandriva)، ليندوز (Lindows)، ليكوريس (Lycoris)، مپيس (Mepis) و XandarOS را نام برد. كاربراني كه پيشرفته‌تر هستند و ابزارهاي پيكربندي گرافيكي برايشان مهم نبوده، كيفيت و سرعت سيستم برايشان مهم‌تر است جذب توزيع‌هاي حرفه‌اي‌تر مانند دبيان (Debian)، جنتو (Gentoo) و اسلكور (Slackware) مي‌شوند. ممكن است نصب و راه‌اندازي اين توزيع‌ها براي كاربران تازه‌كار دشوار باشد، ولي در عوض هر سه آنها بسيار باكيفيت و پايدار هستند.
ب: مورد استفاده از گنو/لينوكس:
برخي از توزيع‌ها مخصوص نيازهاي خاصي طراحي شده‌اند. مثلا امروزه از اصلي‌ترين نيازها مي‌توان به سرويس‌دهنده‌ها و ايستگاههاي كاري اشاره نمود. البته برخي از توزيع‌ها اين امكان را به شما مي‌دهند كه هنگام نصب، نوع مصرف آنها را تعيين كنيد و با توجه به انتخاب شما، نرم‌افزارهاي مربوط به آن مصرف خاص نصب خواهند شد. مثلا اوبونتو، فدورا و دبيان اين امكان را دارا هستند. برخي از توزيع‌ها تنها مخصوص يك نياز طراحي شده‌اند و داراي ابزارهاي مربوط به آن نياز مي‌باشند. مثلا گنو/لينوكس كناپيكس (Knoppix) كه يك توزيع روي ميزي است، تنها داراي ابزارهايي است كه براي كاربران روي ميزي كاربرد دارد، و يا گنو/لينوكس SOL تنها به درد وظايف يك سرويس‌دهنده مي‌خورد.
ج: ويژگي‌هاي توزيع:
برخي اوقات يك توزيع داراي ويژگي‌هاي خاصي است كه آنرا براي استفاده قابل انتخاب مي‌سازد. مثلا گنو/لينوكس اورالوكس (Oralux) داراي امكانات مخصوص نابينايان مي‌باشد. مانند شناسايي صفحه نمايش‌هاي بريل و يا مرور صوتي وب و پست الكترونيك. و يا يك گنو/لينوكس ممكن است سخت‌افزارهاي خاصي را به خوبي پشتيباني نمايد. و يا ممكن است سرعت و كيفيت يك توزيع يا آساني استفاده از آن ملاك انتخاب قرار گيرد.
د: بازار:
ممكن است موجود بودن يك توزيع در بازار و يا نبود آن ملاك انتخاب باشد. مثلا در ايران فراوان‌ترين توزيع گنو/لينوكس، توزيع فدورا و ردهت است. اصلا برخي افراد و موسسات گنو/لينوكس را به نام ردهت مي‌شناسند.
بالاخره كدام را انتخاب كنيم؟
در بازار ايران در مورد انتخاب توزيع محدوديت‌هاي فراواني وجود دارد. با توجه به توزيع‌هاي موجود در بازار، براي مصارف زير توزيع‌هاي مقابل آن توصيه مي‌شوند:
مصرف ميزكار(Desktop)/ايستگاه‌كاري – كاربران تازه‌كار: اوبونتو (Ubuntu)، زوزه (SuSE)، پارسيكس (Parsix)، مپيس (MEPIS)، فدورا (Fedora)،
مصرف ميزكار(Desktop)/ايستگاه‌كاري – كاربران حرفه‌اي: دبيان (Debian)، اسلكور (Slackware)، جنتو (Gentoo)
مصرف سرويس‌دهنده: دبيان (Debian)، اسلكور (Slackware)، فدورا (Fedora)
ديسك‌هاي زنده: كناپيكس (Knoppix)، پارسيكس (Parsix)، كانوتيكس (Kanotix) شبديكس (Shabdix)
توضيح اينكه ديسك‌هاي زنده گنو/لينوكس‌هايي هستند كه كاملا از روي CD اجرا مي‌شوند و نيازي به نصب آنها روي سيستم نيست. اين ديسك‌ها براي مصارف آموزشي، عيب زدايي و نمايشي مناسب مي‌باشند.
لينك: هاست كد
- ۹ بازديد
- ۰ نظر